رنگ سنج

رنگ سنج
دستگاهی است که برای اندازه‌گیری، مقایسه و ارزیابی رنگ به کار می‌روند. در صنعت از بسته‌بندی‌های غذا گرفته تا تولید فرش و قطعات پلاستیکی کوچک از دستگاه رنگ سنج برای اطمینان از مطابقت رنگ تولید شده با رنگی که در ابتدا مشخص شده، استفاده می‌شود. به همین دلیل از آن می‌توان در هر صنعتی استفاده کرد از جمله صنعت خودروسازی برای بررسی رنگ بدنه خودرو.

رنگ سنج‌‌ها در دو نوع به بازار عرضه می‌گردند:  جذبی و بازتابی. هر یک از این دستگاه‌ها کاربردهای متفاوتی دارند. در ادامه این دو دستگاه را معرفی کرده‌ایم.

رنگ سنج جذبی:

در این دستگاه نور تک رنگ طی فرایندی از نمونه عبور می‌کند و با ماده وارد برهمکنش می‌شود. از این دستگاه برای سنجش غلظت آنالیت و رنگ سنجی استفاده می‌شود. اما اگر جسم مورد نظر شفاف نباشد و یا به بیانی دیگر نور را از خود عبور ندهد، مانند پارچه، مقوا و … دیگر نمی‌توان از این نوع رنگ سنج استفاده کرد. در آن صورت است که رنگ سنج بازتابی به کمک ما می‌آید.

در مرحله بعد از عبور نور از ماده، نور با آشکارساز برخورد می‌کند. ومیزان جذب ماده را در ناحیه مرئی (۴۰۰ تا ۷۰۰ نانومتر) نشان می‌دهد. یک محلول رنگی طول‌موج‌های خاصی از نور سفید را جذب می‌کند. به بیانی دیگر محلول رنگی همه طول‌موج‌‌های نور را جذب می‌کند و تنها یک رنگ را به صورت انتخابی از خود عبور می‌دهد

رنگ سنج بازتابی:

این مدل دستگاهی سه کاناله است که رنگ را دقیقا مانند چشم انسان تجزیه و تحلیل می‌کند. در حقیقت رنگ سنج بازتابی اجزای رنگ را به صورت سه بعدی کمی می‌کند. سپس در یک فضای رنگ فرضی با استفاده از معیارهای a*b*L یا °L*C*h مکان یک رنگ را تعیین می‌کند. به بیانی دیگر یک رنگ را به مختصات فرضی تبدیل می‌کند. بنابراین دستگاه می‌تواند بر اساس این مختصات رنگ یک جسم را تعیین کند.

رنگ سنج چند زاویه ای

در بسیاری از صنایع از فلزات براق و یا مروارید استفاده می‌شود. در جسمی مانند مروارید رنگ‌های مشاهده شده از زوایای مختلف، متفاوت است. بنابراین این اجسام را نمی‌توان با رنگ سنج‌های دیگر اندازه‌گیری کرد. رنگ سنج چند زاویه‌ای می‌تواند این تغییر رنگ را به درستی تشخیص دهد.

از این مدل علاوه بر صنعت خودرو سازی، در لوازم آرایشی برای لاک ناخن، آرایش چشم و سایر صنایعی که مواد با خواص نوری جالب تولید می‌کنند، استفاده می شود.